IBM overweegt tot 2017 haar personeelsbestand met zo'n 75% te laten krimpen. Het werk van deze mensen zou moeten worden opgepakt door freelancers en met behulp crowdsourcing, zo wordt gesteld in het artikel. Deze drastische maatregel moet er voor zorgen dat de opbrengst per medewerker omhoog gaat, er minder overhead nodig is en dus dat de organisatie winstgevender wordt.
De verwachting is dat steeds meer organisaties een zelfde weg gaan bewandelen. Inmiddels is 34% van de Nederlandse arbeidskrachten flexwerkers en waarschijnlijk zal dit aantal blijven stijgen. Door meer gebruik te maken van crowdsourcing en externen bij het oplossen van ingewikkelde vraagstukken, kunnen deze goedkoper worden opgepakt, omdat tijdelijk specifiekere kennis wordt binnengehaald. Dit valt samen met de trend dat organisaties terug gaan naar hun core-business. Als antwoord op de vraag: "waar zijn we echt goed in" en "waar willen we ons de komende jaren op richten" worden bedrijfsonderdelen (bijvoorbeeld vastgoed of logistiek) steeds vaker afgestoten of uitbesteed. Dat is ongetwijfeld erg efficiënt en kostenbesparend, maar het werk moet toch gedaan worden; door mensen in dienst van de organisatie of mensen die worden ingehuurd. Het voordeel van mensen die in dienst zijn van de organisatie is dat zij veel informatie hebben of daar eenvoudig bij kunnen, terwijl externen meestal lang moeten zoeken, als ze al toegang hebben tot het interne netwerk. Daarbij komt dat zij vaak in eerste instantie de organisatie en mensen niet kennen en zodoende minder toegang hebben tot de benodigde kennis.
Sociaal Platform
Daarom denk ik dat we gaan naar een meer open, organisch intranet. Een digitale omgeving waarbij iedereen werkzaam bij of voor de organisatie, dus ook externen, snel de juiste informatie en persoon kan vinden zonder dat er een muur is opgetrokken die deze stroom van informatie tegenhoudt. Een verschuiving van 'welke informatie kunnen we open stellen' naar 'welke informatie moet worden beschermd'. Ik kies voor de term organisch omdat dit naar mijn idee illustreert dat de inhoud en het gebruik ervan telkens verschilt: groeit, krimpt en van richting verandert. Door het beschikbaar stellen van een sociaal platform als onderdeel van dit intranet behouden medewerkers en externen/flexwerkers binding met anderen binnen de organisatie en zijn zij in staat sneller de juiste persoon en informatie te vinden wanneer zij vragen hebben. Inherent hieraan is de aanwezigheid van de bekende 2.0 tools als wiki's, blogs, social bookmarking, samenwerken aan documenten e.d. die bijdragen aan kennisdeling en effectieve samenwerking. Wanneer gebruikers in staat worden gesteld zelf omgevingen aan te maken, gebruikers uit te nodigen en onderdelen aan elkaar te verbinden ontstaat een coherent geheel waarin kennis beter in de juiste context kan worden geplaatst.
Ui-model
Voor wat betreft inrichting van het systeem stel ik mij een equivalent van het ui-model voor waarbij de digitale omgeving wordt opgebouwd uit grofweg drie schillen. De buitenste schil vormt het gezicht van de organisatie, zeg de website, waar iedereen toegang toe heeft, bedrijfsinformatie kan worden gevonden en waar interactie kan ontstaan via bijvoorbeeld blogs en webchat. De tweede, middelste, schil is de omgeving die open is voor zowel medewerkers in dienst van de organisatie als externen die worden ingehuurd. Zonder al te specifiek te worden over de inhoud en toepassingen van deze omgeving kan binnen deze schil kennis worden opgebouwd en gedeeld en kunnen relaties met elkaar worden aangegaan via een sociaal netwerkfunctie. De binnenste schil van het model is open voor medewerkers van de organisatie en hierbinnen wordt informatie gedeeld die alleen voor hen van toepassing is, bijvoorbeeld informatie over HRM of kennis binnen de organisatie die, om welke reden dan ook, niet geschikt is om te delen met externen of andere bezoekers.
Crowdsourcing
In het geval van crowdsourcing is het een ander verhaal, allereerst omdat ik het een beetje oneerbiedige term vind. Voor de volledigheid: Crowdsourcing wordt vaak omschreven als een manier waarbij organisaties/overheid gebruik maken van de kennis van een van te voren niet nader gespecificeerd publiek. Het impliceert dat organisaties gratis gebruik kunnen maken van de kennis die aanwezig is bij een grote groep externen, wat op mij over komt als: je gooit een probleem in de markt en ziet wel of er iets nuttigs terug komt, zo niet? Jammer maar het kost toch niets. Maar goed, als je hier als organisatie gebruik van maakt om vraagstukken op te lossen, in hoeverre open je dan je systemen? Net zoveel als bij de inhuur van externen? Ik denk het niet, aangezien het starten van een crowdsourcing traject een stuk vrijer is dan het in de arm nemen van ZZP'ers. Een afgeschermde omgeving, bijvoorbeeld in de trant van dropbox/google/teamsite waar iedereen binnen jouw crowd kan schrijven aan document en ideeën kan posten lijkt me daar meer op zijn plek.
En nu?
Wellicht is bovenstaande toekomstmuziek met de huidige terughoudendheid en 'angst' voor het lekken van bedrijfsgevoelige informatie, maar als een grote organisatie als IBM het wil doen met 25% van haar personeel denk ik dat zij de organisatie en informatiestromen toch ernstig onder de loep moeten nemen. Erg benieuwd wat daaruit komt.
